Kapı, kapılar veya daha geniş tabirle tarihte bir kapı tarihe sahiplik etmiş birçok kapı. Tarihte bir kapı içerisinde kocaman hayatlar. Bu hayatlar içerisinde can bulan yaşamlar. Yaşamlar içerisinde kah tokmağı ile yol gösteren kapılar, kah kapının sesi ile içimize bir beklediğimizin heyecanını veren kapılar.
Tarihte kapılarımız, kapı detayları, işçilikleri, işçiliğinde evin içinde yaşayanların özellikleri ile heyecanlarını yansıtan tasarım harikası kapılar. Kimi zaman iki kanatlı, kimi zaman kanatlarının arasında açılan küçük insan geçecek kadar alanları olan kapılar yani namı değer, “kancık kapı” veya “kuzulu kapı” denir.
Evin içerisinde yaşanan, kapının önünden geçenler, kapıyı, tokmağı çalıp girip çıkanlar derken bir bakmışsınız kapılar yılların birikimleri, ile yavaş yavaş yaşlanmaya başlarken, tarihe de bir selam vererek, eserlik yerinde tarihte bir kapı yerini alıyor.
Bu kapı öyle böyle değil, tokmağı ve tokmağında bir halka, halkası ile kapıya kancası ile bağlı ve çalanlara bile heyecan veren özel üretilmiş, tasarlanmış ve düşünülmüş kapı tokmakları. Kapı tokmaklarının işçiliği kapının üzerinde ki işlemelerinden, renklerinden, dokularından, kapıya yapılan kemerleri ve detayları ile işte Anadolu kapısı.
Anadolu mimarlık tarihinde, kapıların yerleri ve içindir. Tarihte bir kapı olarak geçen kapıların, onun zaman kendine ait bir dokusu, yaşanmışlığı ve mimari bir üslubu vardır. Anadolu coğrafyası bulunan bulunan onu bir doku, yapı, mekan, bu yapı ve mekanlarda bulunan kapılarında ayrı bir mimari tasarım, üslubu ve geleceğe bırakacaktır.
TARİHTE BİR KAPI DERKİ
Kapıların tokmaklarının da insanların yaşadığı evler ve kapılar gibi hikayeleri vardır. Kapıların çoğunda bulunan tokmaklar kimisi iç içe geçmiş 2 adet tokmaktır. Kimilerinin de ayrı ayrı biri küçük, biri daha büyük, olmak üzere iki tanenedir. Örnek vermek gerekirse eve gelen şayet kadın ise küçüğü çalar eğer ki eve gelenler erkek ise büyük olan tokmağı kullanırlar.
Eğer ki iki kanatlı halkalar birbirine bağlanmış şekilde duruyorsa evde kimse yok demektir.
Bazı tokmaklarda sembollerden oluşur. Bu semboller de evde ki yaşam hakkında bilgiler verir. Mesela evde evlenecek çağda bir kız varsa kapının tokmağında bu durum anlaşıla bilir.
Yani eski çağda yapılan tasarlanan kapılar mimari yapının veya evlerin tasarımı ile bir bütün halinde uyum içerisindedir. Uyum içerisinde ve semboller ile kapının yapıda yaşayan insanların imgesel veya simgesel durumunu bizlere anlatır.
Eğer ki sizler de mimarlık ve restorasyon okuyor veya ilgileniyorsanız mutlaka yapılarda bulunan tüm detaylara dikkat edip iyi bir şekilde analizini yapınız. Her bir yapının mümkünse eskizlerini çiziniz.
https://www.facebook.com/santiye.adam
