Ülkemizde de kabul gören Venedik tüzüğü 1964 yılında yapılan kongrede kabul edilmiş olup. Avrupa ve dünyada bir çok ülke Venedik tüzüğünü tarihi yapıların korunması ve restorasyon çalışmalarının yönlerini belirlemesi adına kabul edilen 16 maddeden oluşur.
KANALIMIZDAN DA ÇALIŞMALARIMIZI İZLEYE BİLİRSİNİZ. ABONE OLMAYI UNUTMAYINIZ
Venedik tüzüğü koruma ve restorasyon konusunda çalışan ve projelerini çizen bir çok mimarlık ve restorasyon tarafından kabul edilen evrensel bir tüzüktür.
Venedik tüzüğünün en önemli özelliklerinden birisi, dünya da ve Türkiye de kabul görmesidir. Bunun içinde en önemlisi bu tüzüğün yeteri kadar okullarda ve kurumlarda anlaşılmamasıdır. Bunun için siz değerli restorasyon öğrencileri ve restorasyona gönül veren insanlardan ricamız restorasyon hakkın tüm araştırmaları yapmanız ve Tüzükler hakkında bir çok kitap ve kaynağa başvurmanız.
Sizlere bir kitap önermek istiyorum. Zeyne Ahunbay’ın kitabı olan kitabı kaynak olarak kullanmanız. Bu kitap öğretim hayatınızda ve ilerleyen zamanlarda sizlere çok fazla yol gösterici olacaktır. Burada paylaşılan sadece kaynak olarak kitabı görmeniz için her hangi bir ticari düşünce dikkate alınarak paylaşım yapılmamıştır.
RESTORASYON konulu paylaşımımız içerisinden bir kurul projesi olan restorasyon, rölöve ve restitüsyon projelerine ulaşabilirsiniz. Kaynak olarak diğer kaynaklarımız içinde bizim ile iletişime geçmeyi unutmayınız.
NEDEN VENEDİK TÜZÜĞÜ
Venedik tüzüğünü ülkemizde en çok eğitim alanlarımızda eksiklerimizi ve sorularımıza cevap bulmak adına kullana bilirsiniz. Çalışmalarınızı yaparken bu kararları ve maddeleri dikkate alarak yaparsanız. Daha sağlıklı ve bilimsel bir çalışma yaparsınız.
Eğitim gören mimar ve mimari restorasyon eğitimi gören öğrencilerin mutlaka Venedik tüzüğünün içeriğini bilmeleri gerekir. Neden Venedik Tüzüğü derseniz ; uygulama, projelendirme, restorasyon ve restütisyon projelerinde kılavuz olarak size yol gösterici bir sözlük olarak kullana bilirsiniz.
Venedik tüzüğü tarihi yapıların ve kültürlerin günümüze kadar yaşaması ve ileri tarihlere aktarılması adın çok önemli bir çalışmanın ürünüdür. Büyük bir kaynaktır.
Hazırlamış olduğunuz veya hazırlayacağınız projelerde sizlere büyük bir kaynak olacağından, aynı zamanda yapıların özgünlük, tarih, yaşanmışlık, korunması veya yaşatılması, işlev kazandırılması gibi konularda yol olacaktır.
Bu konuları dikkate aldığınızda sizler hem başarılı olursunuz hem de projeleriniz de daha dikkatli notları çıkarmayı sağlarsınız.
Projelendirme ve kaynak gösterme adına mutlaka bu çalışmalar ışığında çalışmalarınızı yapınız. Ülkemiz de eksik olan bir çok konu gibi bu konuda çok dikkate alınmadan yapılıyor. Siz değerli dostlar bu yazımızda bulunan maddeleri kaynakça olarak kullanırken.
Çalışmalarınıza belli bir kaynakçada kullanmış olursunuz.
Venedik tüzüğü maddeleri ve içerikleri;
1. Kültür varlığı konusu sadece mimari eserleri içine almaz. Belli bir uygularlığın yada bilinen uygarlığın, gelişmesi, tarihi olaya tanıklık yapmış olması, kırsal veya kentsel yerleşim yerlerini de kapsar. Bu madde hem alanları hem de tek bir eseri de kapsar.
2. Tarihi yapının veya eserin korunması veya onarılması için kullanılabilecek bütün bilim ve tekniklerden yararlanmalıyız. Yapının veya eserin korunması için tüm teknikler kullanılmalı.
3. Tarihi eserlerin veya yapıların korunmasında ki amaç; onların yapıldığı yıldaki esersel yapılar olması değil aynı zamanda tarihi bir belge olması için de korunmalı.
4. Tarihi yapının korunmasında ki temel neden; korumanın ilerleyen zamanlara ve nesillere de aktarılabilmesini sağlamak.
5. Tarihi eserin korunması; her zaman yapıları topluma yararlı amaç için kullanımında kolaylaştıracak duruma uygun olmalı. Yapının işlevi kullanıma açılacak olması yapının özgün planını veya özel yapı dokuları, bezemeleri vs varsa bozmadan yapılmalı. Ana yapıyı bozmadan işlev kazandırılıp tasarlanabilir.
6. Yapılarımızın çevresinde geleneksel bir doku varsa ve bu doku geçmiş dönem ile bağdaşıyorsa bu dokuyu bozmadan onarımımızı yapmalıyız. Hiçbir yeni eklenti ve yeniye ait bir doku eklenmemeli olduğu gibi bırakılmalı.
7. Tarihi yapı asla parçalarından ayrılmamalı veya başka bir yere taşınmamalı. Parça asla bütününden ayrılmamalı. Yapının ulusal veya uluslar arası çıkarı yoksa olduğu dokuda korunmalı ve kalmalı.
8. Heykel veya resimler yapının bütünü içinde korunamıyor’sa koruma adına başka bir yere taşına bilir.
9. Onarım uzmanlıklarında ve uzman kişiler tarafından yapılan bir iştir. Uzman kişi veya kişiler ile yapılan koruma çalışmaları tarihi eserin değerini korumak ve ortaya çıkarmaktır. Özgün formülleri ve güvenilir simgeler ile onarım yapılmalı. Burada koruma veya onarımlarda eskisi ile mutlaka mutlaka ayırdedilmeleri gerekir ve bu ayırımların bugünde yapıldığını anlatabilmeliyiz. Onarım çalışmasını baştandan önce arkeolojik ve tarihi incelemeleri yapılmalı.
ÜNESCO
10. Kültür varlığını korumak adına geleneksel yöntemler yetersiz kalırsa, çağdaş teknikler kullanılarak korumanın yapılması sağlanmalı.
11. Kültür varlığının koruma ve onarım evrelerinde yapılan kazılarda veya çalışmalarda, çeşitli dönemlerin ve tarihlerin izleri varsa bu dönemlerin de gösterilmesi adına her dönemi ayrı ayrı olarak açığa çıkarmak gerekir. Veya bu dönemlerden birini silmek veya onarımda sıkıntılığı gördüğümüzde kaldırmak gerekirse, bunu tek kişinin eline bırakmamak gerekir.
12. Yapımızın ve eserin eksik alanları tamamlanırken parça bütün ile uyumlu olmalı. Ve onarım yapılırken mutlaka özgü hali ile yeni yapılan ayrım özgünden ayırt edici özellikte olmalı.
13. Ekleme yapılacak yerler yapının önemli görülen ve ilgi çekici alanlarına yapılmamasına dikkat edilmeli. Sadece o bölgeler uzun süre müdahale olmayacağı için koruma altına alınmalı
14. Yapının bulunduğu konum ve yerler bütünlüğü korunmalı, sağlıklı korunması için özen gösterilmeli.
15. UNESCO tarafından kabul edilmiş olan 1956 tarihli arkeolojik kazılarda uygulanılması istenilen uluslar arası ilkelerle tanımlanan kararlara ve bilimsel standartlara uygun olarak yapılmalıdır. Yıkıntılar korunmalı, mimari unsurların ve buluntuların sürekli olarak korunması için gerekli önlemler alınmalı. Tarihi varlığın anlaşılması için yapılacak çalışmalar tamamen tamamlama yada eski halinin bozularak koruma yapılmasına izin vermeyecek şekilde olmalı.
16. Tüm koruma önlemleri yapılmadan önce kazı ve kazı işlerinde çizim, fotoğraf açıklık kazanmış çözüm getirici ve eleştirici raporlar halinde kesin belgeler hazırlanmalıdır. Tüm anlar kazı öncesi ve sonrası, koruma anlarının tamamı belgelenmeli ve koruma anları raporlamalıdır. Tüm belgeler arşivlenmeli ve resmi bir kurumda saklanmalı.
Kaynakça Venedik Tüzüğü
Kaynakça Venedik Tüzüğü Zeynep Ahunbay Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon ve google de bulunan makalelerden derlenerek hazırlanmıştır. Kaynakça Venedik Tüzüğü çalışmalarımız aynı şekilde not düşülmüştür.
Kaynakça, Çalışmalarınızı yaparken bir diğer ricamız sizlerden kaynaklarınızın özgün olduğuna mutlaka dikkat edin ve bir çok siteden karşılaştırmalı kontrollerini yapın.
Ayrıca siz değerli dostlarımız restorasyon ve tarihi yapılar hakkında makaleler yazıp projeler paylaşmak isterseniz sitemize konut yazar olarak davet etmek isteriz. Mimarlık tarihi ile ilgili bilgilerinizi ve düşüncelerinizi merak ediyoruz.
Her paylaşılan konu özel olarak titiz bir şekilde hazırlanırken, sizlerin önerileri ve düşünceleri doğrultusunda üretip paylaşmaya çalışıyoruz. Amacımız daha etkili konular ile size cevap vermek. Bunun içinde çalışmalarımızda sizin görüşleriniz olursa dikkate almak isteriz. Venedik tüzüğü ile ilgili bir çok paylaşım yaparak paylaşma yapmak istedik.
Bu konu hakkında bir çok konu yazıldığını bildiğimiz gibi. Bu konu hakkında da bir çok yazı ve metin ile size destek olmaya çalışıyoruz. Kendi eğitimimiz ve çalışmalarımızın bir birikimi olarak sizin için paylaşıyoruz.
https://www.facebook.com/santiye.gunlugu.7