Çatılar bir binanın en üst kısmını teşkil eden ve yapıyı dış etkilere karşı koruyan yapı elemanıdır. Çatılar yapıların estetik değerlerini arttıran yapısal elemanlardır.
Çatıların yapımın da mutlaka yapının su tutma, su tahliye, yapının ısı kaybı gibi durumlar hesaplanırken, ayrıca yapının dışarıdan gelecek müdahalelere kapalı olmasını sağlamalıdır. Yapının belli bir bölümünü teşkil eden çatıların kurulma işlemlerinin de kolay olabilirliğine dikkat edilmelidir.
ÖRNEK ÇATI GÖRÜNÜŞ PLANI İNDİR
ÇATILARIN YAPIMINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR
- Çatıların eğimleri kar ve su yükünü taşıyabilecek eğimde olmasına dikkat etmek gerekir.
- Yağmur olukları ve boruları binadan hızlı bir şekilde tahliye edebilecek sistemler üzerine kurulmalıdır.
- Çatılara uygum eğim, şekil ve boyut verilerek de estetik görünüm sağlanmalıdır.
- Çatılar tanzim ediliş şekillerine, çatı makas sistemlerine, yapıldığı malzemenin cinsine göre isimler alırlar.
- Çatıların, yapımı civarlarında ki yapılan diğer çatılardan farklı olmamasına dikkat edilmelidir.
- Çatılara en fazla verilebilecek eğim %45dir.
- Mahya yükseklikleri 5 m’yi geçemez
- Çatıların meyili çatıların en uç noktasından hesaplanır
- Çatı aralarında bağımsız alanlar olamaz
- Çatı aralarında en fazla su deposu, asansör kulesi, doğalgaz yönetmeliğine uygu olarak kazan dairesi ile son kattaki bağımsız bölümlerle irtibatlı piyesler yapılabilir.
- Çatılarda asgari bir yükseklik aranmaz
ÖRNEK ÇATI BÖLMESİ DETAYLARI İNDİR
ÇATI EĞİMİNE GÖRE ÇATILAR
DÜZ ÇATILAR
Eğim açısı, 5 dereceye kadar olan çatılardır.
ORTA EĞİMLİ ÇATILAR
Eğim açısı, 5-40 derece arası kadar olan çatılardır.
DİK ÇATILAR
Eğim açısı,40 dereceden fazla olan çatılardır.
ÇATI EĞİMİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
Çatı eğimini etkileyen faktörlerin başında çatı örtü malzemeleri, iklim, mimari karakter ve maliyet gelmektedir. Çatı örtü malzemesi ve iklim, suların uzaklaştırılması konusunu birincil dereceden etkileten faktörlerdir.
ÇATI ÇEŞİTLERİ
- Sundurma çatılar
- Beşik çatılar
- Kırma çatılar
- Mansard çatı
- Kule çatı
- Fenerli çatı
- Şet çatı
- Kombine çatı
- Tonos çatı
SUNDURMA ÇATI
Yapıların ön noktalarında, garajlarda, odunluk ve kömürlük gibi alanlarda, bahçıvan odası gibi açıklığı az olan alanlarda tek tip ve tek yönlü çatılardır.
KULE ÇATI
Genellikle kare ya da daire şekilli ve küçük boyutlu plan üzerine uygulanır. Dört taraflı olan çatı yüzeyleri tepede, bir noktada birleşirler.
KIRMA ÇATI
Kırma çatı çok yüzeyli çatıda denilir. Yüzeylerinin , dört yöne de eşit değerlerde eğimleri vardır. Tüm saçaklar, yatay ve aynı düzlem üzerindedir. Yüzeyler birbirine düz, eğik, düşük ve dere mahyalarına bağlanırlar.
MANSARD ÇATI
Beşik ya da kırma çatının iki ayrı eğimde uygulanmasıdır. Açıklığın çok büyük değerlere ulaştığı yerlerde uygulanır. Ayrıca çatının arası, gerek konut ve gerekse saman, eşya deposu olarak kullanmak amaçlanır.
BEŞİK ÇATI
Çift yüzeyli olarak bilinen bu çatı iki yönlüdür. İki yüzey birbirine mahya ile bağlanmıştır. Binanın ön ve arka duvarının oluşturduğu üçgen yüzey kalkan duvarlarıyla kapatılır
SET ÇATI
Beşik çatıların yanyana dizilimleri ile oluşur. Ancak yüzeyleri daha çok ışık alabilmek için birbirleri ile 90 derecelik açılar yapar. Güneş ışığının en çok etkilediği alana geniş pencereler konur.
En çok sanayi yapılarında kullanılırlar.
KOMBİNE ÇATI
Sundurma çatı yüzeylerinin kademeli olarak uygulanmasıyla oluşur. Fenerli, şet veya kombine çatılar, fabrika, iş yeri, sera, ahır gibi yerlerde çatıyı daha fazla yükseltmemek ve daha çok gün ışığı almak için kullanılırlar.
FENERLİ ÇATILAR
Beşik ve sundurma çatının beraber uygulanması ile oluşurlar.
