MİMAR SİNAN ESERLERİ VII SELİMİYE CAMİ Mimar Sinan’ın En önemli yapılarından birisi olarak Selimiye Cami ve yerleşkesi karşımıza çıkıyor. Bu yerleşle Mimar Sinanın son eserlerinden birisi olarak karşımıza çıkıyor.
Selimiye Cami Kanuni Sultan Süleyman ölümünden sonra tahta geçen oğlu Sultan II. Selim babasının kurduğu oğlu divanı da devralmış. 1567 tarihinde Edirne’de caminin inşaatına başlatılmış olması Selim’in tahta çıkması kısa bir süre sonra inşaata başladığını gösteriyor.
Osmanlı döneminin uzun süre ihmal edilmiş bir şehir olan Edirne’yi belki de Batı’ya yönelik siyasal bir düşünce, Batı’da yapılmış ilk önemli eser yapma amacı da olabilir. II. Selim 1567 yılında İstanbul’dan Edirne’ye gelmiştir. Avusturyalılarla beraber yapılan antlaşmaya kadar burada kalmayı tercih etmiştir. Bu sırada Caminin inşaatına başlamaya karar verdiği bilinmektedir. Caminin harem kapısının üst kısmında yer alan kitabeye göre temel atma tarihi İnşaatın temeline Haziran ayında başlanmış olduğunu destekleyen bir belge vardır.
SELİMEYE CAMİ ÖZELLİKLERİ
Selimiye cami medreseleri ve arastası Evliya Çelebi‟nin Kavak Meydanı olarak adlandırdığı eski saray alanı üzerinde yapılmıştı. Edirne Sarayı’nın Saray içinde yerleşmesinden sonra Selimiye’nin yapıldığı dönemde Eski Cami ile saray arasında çarşı bölgesi ve hanlar vardı. Selimiye kentin merkezine yapılmıştır. Üç sultan camisinin bu noktada yoğunlaşmış olmasını anlamak zordur. Fakat inşaat alanı zaten sultana aitti. Bu kadar büyük bir cami için cemaat de ancak burada toplanabilirdi. Ayrıca arsa, kente hâkim bir konumdaydı.
Selimiye’nin merkezi bir yapı olma özelliğinin hangi yönden bakılırsa bakılsın kolayca algılanabilmesi için kütleyi yukarıda anlatıldığı gibi biçimlendirmekle kalmamış, çok bilinçli yaptığı açık olan yer seçimiyle, yapının çok uzaklardan da her yerden görülebilmesini sağlamıştır.
Mimar Sinan’ın Edirne’nin yaklaşık ortasındaki bir tepenin üstünde bulunan Selimiye’nin yerini saptarken ustalığını ve hayal gücünün büyük rol oynadığını söyleyebiliriz. Hatta Selimiye’nin konumu öyle planlanmıştır ki şehir merkezine girişte kubbe ve yanda iki minaresi gözükerek sanki iki minaresi varmış izlenimini bize vermektedir. Bu aslında perspektif görünümün yarattığı doğal bir sonuçtur Selimiye cami Dar’ül Kurra, Dar’ül Hadis, Sıbyan Mektebi ve Arasta çarşısıyla külliye olarak tasarlanmıştır.
Camiyi özel kılan özelliği sekiz fil ayak üzerinde yükselen tek bir kubbe olmasıdır. Her alanın geniş bir kubbenin altında toplanması ona tek mekân özelliği katmıştır. Birkaç basamakla yerden yükseltilmiş zemin üzerine oturtulmuştur. 130×190 m ölçülerinde dikdörtgen bir avludan meydana gelir. 60×44 m büyüklükteki revaklı avlusu ve harim bölümü kuzey kısımda dikdörtgen bir alana oturur. Pencere ve kemerlerinde kesme taşlar iki renkli kullanılarak hareketlendirilmiştir.
Mihrap kısmı güneye doğru çıkıntılı bir şekilde yapılmıştır ve sekiz destekli merkezi kubbelidir. Doğu, batı ve güney yönlerinde dıştan farklı büyüklüklerle sivri kemerli galerilerle çevrelenen harim bölümü vardır. Dört köşesinde 70m‟den fazla yükseklikte dört minare yükselmektedir. Avlunun ortasında sekizgen şeklinde şadırvan vardır. Şadırvanlı avluya üç avlu kapısıyla bağlanmaktadır. Avlu dikdörtgen şeklindedir ve üzerleri kubbelerle örtülmüştür. Ana kubbeyi destekleyeci ağırlık kuleleri yapılmıştır.
https://www.facebook.com/santiye.gunlugu.7
