Akımların içerisinde pürizm mimarisi en keskin geometrik açıları ile en keskin açıları oluşturur. Pürizm mimarisi akımları kendi içinde geometrik Pürizm mimarisi akımına yaslayarak günümüzde hızlı bir şekilde yerini almaktadır.
Bu pürizm mimarisi akımı Le Corbusier ve Amedee Ozenfant tarafından ortaya atılıp yaratıldı ve beraber 1918 de birlikte Kübizmin sonrası adlı eserlerini çıkarıp kitaplaştırarak açıkladırlar.
Pürizm akımını kübizmin ardından gelen tasarımın aslında eksiklerini tamamlama yada tembellik ile güzelliğin yaratılması olarak açıklaya biliriz. Hatta Volter’inde bu konu hakkında bahsettiği bir ifadesi de mevcuttur. Mantığa baktığımızda Kübizmin tepkisinin veya eksiklerinin birleştirilerek oluşması olarak da sıralaya biliriz. Akımın eksikleri tabiki var ama günümüzde bir çok yapı bu akım ile Pürizm akımı oluşumunu tamamlanmaktadır.
MİMARİ OLARAK PÜRİZM
Pürizme Türkçe çeviri olarak baktığımızda arıtma veya arıtmacılık olarak da ele alabiliriz. Yapıların uygulamalarında veya tasarımlarında Küpler, konikler, silindirler, piramitlerin en güzel şekilde formlaştırıp oluşturulması ile ortaya çıkmaktadır. Ülkemiz mimari etkilerinde nadir yapılarında görsekte bu durumu, en azından bir yapı içerisinde belli noktalar bu akımdan etkilenmiştir diyebiliriz. Amaç burada hareketlerin ve süs denilen abartılardan arındırılarak yapıların yapılmasını sağlamak. Yapıların formlarını oluştururken mutlaka bu geometrik geçişler ele alınır.
Mimaride Osmanlı veya Mimar Sina’nın yaptığı eserlerde bu durumun akımlarını görebiliriz. Uygulanan büyük yapılarda, camilerde, hanlarda, kullanılan geometrik açıklıklar, kubbeler bu Pürizm sanatı bakımından bizlere gerekli açıklamayı yapmakta. Mimar Sinan çalışmalarında belki bu akıma etkisi oldu mu bilinmez ama eserlerde kullanılan çalışmalar Pürizm etkilerini yansıtmaktadır. Aslında abartısız ve geometrik geçişler olarak, arındırılmış çalışmalar olarak da ele alabiliriz.
Pürizm akımı aslında özel kuralları veya kaideleri olmayan bir akımdır, dünya genelinde genel geçer kurallar olarak da düşünebiliriz. Anonim, rasyonel formlardır ve bunlarla yapılan sanat eserleri ve kompozisyonlar evrensel olarak ilerleyen zamanları kapsayabilir. Ülkemiz ve dünyada bu çalışmaların izlerini ve küllerini taşıyarak ilerleme göstererek gidiyorlar. Ama mimarların çoğunun bu akımdan esinlenerek yapılar yapacağını ve bu çalışmalar nezdinde ilerleyeceğini de düşünüyorum.
Yapıların abartıdan uzak geometrik açılımlar ile yapılması düşüncesi Pürizm akımı olarak düşüne bilirsiniz.
https://www.facebook.com/santiye.gunlugu.7
